شیمی ۲ – هیبرید رزونانس

در برخی موارد ، فرمول ساختاری پیشنهاد شده برای یک مولکول ، نشان دهنده خواص واقعی و کامل مولکول نیست . در اینصورت برای نشان دادن خواص کامل هر مولکول بجای یک فرمول واحد ، از چندین فرمول ساختاری که مجموعا خواص مولکول مورد نظر را نشان می دهند ، استفاده می شود . این فرمولهای ساختاری را که تنها از نظر آرایش الکترونها با هم تفاوت دارند ، شکلهای رزونانسی ماده می گویند . ساختار واقعی مولکول ، میانگینی از ساختارهای رزونانسی است که به آن هیبرید رزونانسی می گویند .

این حالت زمانی رخ می دهد که یک پیوند دوگانه در مجاورت پیوندهای یگانه کاملا مشابه قرار گیرد . به عنوان مثال مولکول SO2 دارای یک پیوند دوگانه (S=O) و یک پیوند یگانه (S-O) است . بنابراین بایستی انرژی پیوند S=O بیشتر از S-O و طول پیوند S=O کمتر از S-O باشد . اندازه گیری طول پیوند و انرژی پیوندها در مولکول SO2 نشان می دهد که هر دو پیوند گوگرد – اکسیژن از نظر انرژی و طول پیوند با هم برابر بوده و حدواسطی (میانگینی) بین پیوند یگانه و دوگانه است . در واقع پیوند گوگرد – اکسیژن ، بین یگانه و دوگانه یعنی ۱٫۵ گانه است . این ساختار مولکول SO2 را هیبرید رزونانس می گویند .

در مولکولها و یونهای زیادی می توان هیبرید رزونانس را مشاهده کرد . مانند :مولکولهای O3 , SO2 , SO3 , C6H6 و یونهای کربنات ، سولفیت ، سولفات ، فسفات ، کربوکسیلات

#- طول پیوند دوگانه از یگانه کمتر و انرژی پیوند آن از یگانه بیشتر است . مثلا طول پیوند C=C از طول پیوند C-C کمتر و انرژی پیوند C=C از انرژی پیوند C-C بیشتر است.

#- رزونانس یون کربوکسیلات را درشیمی4 فصل ۳ می خوانید .